سنگ کهربا چیست: خواص و کاربردها + روش های تشخیص

سنگ کهربا، این گوهر زرد رنگ متمایل به قهوه‌ای ترکیبی از مواد آلی با قدمت بیش از ۳۰ میلیون سال است که از عمق یک نوع درخت باستانی کاج به دست می‌آید! همچنین، اگر به سنگ درمانی اعتقاد داشته باشید، احتمالا خوشحال می‌شوید بشنوید این سنگ خواص متعددی مثل درمان ذهن و روان، کاهش تنش و اضطراب و تقویت سیستم ایمنی دارد. پس اگر در مورد کهربا، خواص و راهنمای مراقبت و نگهداری آن کنجکاو هستید، با ما در این مقاله از وبلاگ گالری طلا زرنگار همراه باشید تا در مورد کهربا و ویژگی‌های متعدد آن توضیح دهیم.

معرفی سنگ کهربا:

سنگ کهربا چیست؟

کهربا در رنگ‌های گرم موجود است، به‌راحتی شکل می‌گیرد و به دلیل زیبایی و خواص خاصش در عطرسازی و تزئینات استفاده دارد.

کهربا سنگی آلی و بی‌شکل است که از صمغ فسیل‌شده درختان باستانی، به‌ویژه کاج Pinus succinifera، به وجود آمده و قدمتی بیش از ۳۰ میلیون سال دارد. اما دقیقاً سابقه و تاریخچه سنگ کهربا چیست؟

سنگ کهربا

تاریخچه‌ی کهربا

نام کهربا از واژه عربی «عنبر» به‌معنای عطر گرفته شده و در اسطوره‌های یونانی هم به نور خورشید اشاره دارد.

کهربا سنگی باستانی است که از صمغ فسیل‌شده درختان به‌ویژه در مناطق بالتیک و میانمار به وجود می‌آید و قدمت برخی نمونه‌های آن به ۳۰۰ میلیون سال هم می‌رسد! از این سنگ از گذشته‌های دور تا امروز در ساخت جواهرات و کاربردهای درمانی استفاده می‌کردند. اما آیا کهربا واقعاً یک فسیل است؟

آیا کهربا واقعاً یک فسیل است؟ 

اگرچه به کهربا صمغ فسیل‌شده می‌گویند، اما از نظر علمی دقیقاً فسیل نیست. این به خاطر آن است که مواد آلی کهربا با مواد معدنی جایگزین نمی‌شوند، بلکه طی زمان به پلیمر طبیعی تبدیل می‌شوند.

سنگ کهربا نماد چیست؟

کهربا در فرهنگ‌های مختلف نمادهای متفاوتی دارد. با این حال، به خاطر این که سنگ کهربا از طبق درخت آمده و بقایای موجودات را در خود دارد و به خاطر حس گرمش در خیلی از فرهنگ‌ها نمادی از ارواح و طبیعت و خورشید است.

رنگ سنگ کهربا

کهربا معمولاً طیف رنگی از زرد گرم تا نارنجی و قهوه‌ای دارد و حتی در برخی مواقع در آن رنگ‌های سبز یا آبی یا بنفش هم دیده می‌شود.

طیف رنگی سنگ کهربا

انواع اصلی کهربا: راهنمای طبقه‌بندی

کهربا بر اساس منشاء و ویژگی‌های ظاهری به دسته‌هایی مانند نوع دریایی، چاهی و انواع شفاف، توده‌ای، فانتزی، ابری، کف‌آلود، چرب و استخوانی تقسیم می‌شود. 

در ادامه، یکی از انواع این دسته‌بندی‌ها که بر اساس رنگ کهربا است را بررسی می‌کنیم.

انواع کهربا بر اساس رنگ

دسته‌بندی کهربا بر اساس رنگ انواع بسیار مختلفی دارد که عبارتند از:

1. سنگ کهربا زرد 

کهربای زرد رایج‌ترین نوع کهربا است که حدود ۷۰ درصد از کل کهرباها را تشکیل می‌دهد و بیشتر آن را از منطقه بالتیک، به‌ویژه کالینینگراد روسیه، استخراج می‌کنند. سنگ کهربای زرد معمولاً در رنگ‌های زرد، نارنجی یا قهوه‌ای موجود است.

2. سنگ کهربا سیاه

کهربای سیاه حدود ۱۵ درصد از انواع کهربا را تشکیل می‌دهد و به‌طور کامل سیاه نیست. این سنگ سایه‌های تیره قهوه‌ای یا قرمز دارد که ناشی از وجود مواد طبیعی مانند خاک است. با تابش نور از پشت، رنگ آن به قهوه‌ای، قرمز یا حتی آبی هم تغییر می‌کند.

سنگ کهربا سیاه

3. سنگ کهربا سبز

کهربای سبز نوعی کهربای کمیاب و محبوب است که تنها دو درصد از کل کهرباها را تشکیل می‌دهد و رنگ آن به‌دلیل بقایای گیاهی درون سنگ شکل می‌گیرد.  طیف‌های زرد-سبز این سنگ طبیعی‌ترند، اما نوع سبز تیره آن معمولاً به‌صورت مصنوعی به‌دست می‌آید.

4. کهربای سفید

سنگ کهربای سفید یا سلطنتی نوعی کهربای نادر و طبیعی است که به ۱ تا ۲ درصد از کهرباها تعلق دارد و بدون هیچ‌گونه فرآوری، نقش‌هایی زیبا به رنگ خاکستری، آبی، عسلی یا سبز دارد.

5. سنگ کهربا قرمز

کهربای قرمز یا گیلاسی بسیار کمیاب است و تنها شامل ۰/۵ درصد از کل کهرباها می‌شود. همچنین، رنگ زنگ‌زده یا قرمز تیره آن به‌دلیل لایه‌ای از نمک‌های آهن روی سطح سنگ ایجاد شده است.

6. سنگ کهربای آبی

کهربای آبی نادرترین نوع کهرباست که رنگ آن در نور معمولی زرد یا قهوه‌ای است اما زیر نور فرابنفش به رنگ آبی درخشان درمی‌آید.

مشخصات سنگ کهربا

مشخصات و ویژگی‌های سنگ کهربا

سنگ کهربا مشخصات و ویژگی‌های مختلف دارد و می‌توانید با آنها این سنگ را بشناسید که عبارتند از:

رنگ

رنگ کهربا معمولاً زرد، قهوه‌ای یا نارنجی است. اما تغییرات در مواد درون‌گیر آن می‌تواند رنگ سنگ را تغییر دهد. همچنین، رنگ‌های عمیق‌تر و نادرتر مانند قرمز، سبز یا آبی ارزش بیشتری دارند.

برش

کهربا معمولاً به‌صورت صیقلی و بدون فرم خاص برش داده می‌شود و به‌ندرت تراش خورده و بیشتر به مهره‌ها یا حکاکی‌های تزئینی تبدیل می‌شود.

شفافیت

شفافیت کهربا بر اساس میزان مواد درون‌گیر آن تعیین می‌شود و کهربای بدون مواد درون‌گیر شفاف و ارزشمندتر از انواع ابری آن است.

اندازه و وزن قیرات

کهربا به‌دلیل سبک بودن، اندازه‌های بزرگ‌تر آن وزن قیراطی کمتری دارد. برای مثال، یک کهربای ۳ قیراطی تقریباً ۴ برابر بزرگ‌تر از یک یاقوت ۳ قیراطی است.

خواص سنگ کهربا

خواص سنگ کهربا چیست؟ 

خاصیت سنگ کهربا چیست؟ کهربا خواص خودش را دارد. اما خاصیت کهربا از لحاظ فیزیکی، ذهنی و روانی متفاوت است که این خواص عبارتند از: 

1. خواص درمانی فیزیکی کهربا

کهربا با کاهش ناراحتی‌ها، تقویت سیستم ایمنی و درمان بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا، برای بهبود سلامت فیزیکی مفید است و انرژی بدن را افزایش می‌دهد.

2. خواص درمانی ذهنی و روانی کهربا

کهربا می‌تواند احساسات منفی و انرژی‌های پایین را جذب کرده و باعث افزایش اعتماد به نفس و آرامش ذهنی شود و به حس ارزشمندی و قدرت درونی را به فرد القا کند.

3. خواص متافیزیکی سنگ کهربا

سنگ کهربا با بیدار کردن و متعادل کردن چاکرای خاصره، به برقراری ارتباط روحانی، روشن شدن افکار و تقویت بیان خلاقانه کمک و احساس ثبات و تعادل را در زندگی ایجاد می‌کند.

فواید متافیزیکی سنگ کهربا

4. کاهش تنش و اضطراب

اسید سوکسینیک که در کهربا وجود دارد باعث کاهش اضطراب، تحریک‌پذیری و ایجاد آرامش می‌شود. به همین دلیل از آن حتی برای تسکین درد و آرام کردن نوزادان هم استفاده می‌کنند.

5. التیام زخم با کهربا

کهربا با داشتن اسید سوکسینیک مانند یک آنتی‌بیوتیک طبیعی عمل می‌کند و می‌تواند از بروز عفونت جلوگیری کرده و با تحریک ترمیم سلولی، روند بهبود زخم‌ها را سریع‌تر کند.

6. بهبود مشکلات تیروئید از خواص سنگ کهربا

اگر گردنبند سنگ کهربا را در نزدیک غده تیروئید روی گردن قرار دهید، اسید سوکسینیک آن می‌تواند عملکرد تیروئید کم‌کار، پرکار یا ملتهب را بهتر کند.

7. جوانسازی پوست با کهربا

کهربا خاصیت ضدپیری دارد. برای همین، از آن به‌صورت پودر یا روغن یا به عنوان اسکراب برای پوست صورت و شادابی آن استفاده می‌کنند.

خاصیت سنگ کهربا برای پوست

8. تقویت سیستم ایمنی با کهربا

کهربا با دارا بودن اسید سوکسینیک به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. این ماده با خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی، فعالیت سلول‌های ایمنی بدن را افزایش داده و بدن را در برابر بیماری‌ها مقاوم‌تر می‌کند.

9. تسکین درد دندان درآوردن نوزادان با سنگ کهربا

در رابطه با استفاده از گردنبند سنگ کهربا برای نوزادانتان حتماً احتیاط کنید! درست است که اسید سوکسینیک کهربا می‌تواند به کاهش التهاب بدن کمک کند، اما سازمان غذا و داروی آمریکا هشدار داده که استفاده از این گردنبندها برای نوزاد می‌تواند خطر خفگی برای آنها را بیشتر کند. 

10. بهبود تمرکز با کهربا

کهربا با افزایش وضوح ذهنی و تمرکز، به بهبود تصمیم‌گیری و تفکر منطقی کمک می‌کند و برای دانش‌آموزان و افرادی که درگیر مسائل پیچیده هستند، مفید است. همچنین، انرژی گرم و آرام‌بخش آن با کاهش افکار مزاحم، تمرکز ذهن را تقویت می‌کند.

خواص کهربا برای بهبود تمرکز

نحوه تشخیص سنگ کهربا اصل

راه‌های متنوعی برای تشخیص کهربای اصل وجود دارد که عبارتند از: 

درون‌گیرهای شگفت‌انگیز کهربا

درون‌گیرهای طبیعی حشرات، گرده‌گیاهان یا تارهای موریانه در کهربا هستند. این درون گیرها اصالت سنگ کهربا را نشان می‌دهند، چون ایجاد چنین جزئیاتی در کهرباهای تقلبی دشوار یا غیرممکن است. بنابراین، در زمان تشخیص کهربای اصل حتماً به چنین جزئیاتی دقت کنید.

تکنیک‌های موثر برای تشخیص سنگ کهربا اصل

با استفاده از این تکنیک‌ها می‌توانید کهربای اصل را از تقلبی تشخیص دهید: 

  • مالش روی پشم: ایجاد الکتریسیته ساکن که می‌تواند قطعات کوچک خاکستر را بلند کند.
  • بررسی بوی سنگ: هنگام گرم شدن، کهربای اصل بویی خوشایند و خاص دارد که در نمونه‌های تقلبی وجود ندارد.
  • آزمایش چگالی: محلولی با چگالی 1.13 تهیه کنید. در این محلول کهربا شناور می‌ماند، اما بیشتر پلاستیک‌ها غرق می‌شوند.

روش تشخیص سنگ کهربا

آزمایش‌های مخرب ضروری برای شناسایی کهربای اصل

گاهی اوقات، برای شناسایی کهربای اصل آزمایش کنندگان مجبور هستند برخی از آزمایش‌های مخرب را انجام دهند. 

این آزمایشات شامل آزمایش نقطه داغ می‌شود که در آن نوک سوزن گرم‌شده را به نقطه‌ای غیر قابل مشاهده از کهربا تماس می‌دهند تا دود آزاد کند، و بوی آن مانند بخور و بوی پلاستیک شیمیایی خواهد بود.

تشخیص دقیق کهربا از کوپال

برای تشخیص دقیق سنگ کهربا از کوپال از آزمایش فلورسانس زیر نور فرابنفش کوتاه‌موج استفاده کنید که کوپال آن را سفیدتر از کهربا تابش می‌کند. همچنین، می‌توانید از آزمایش استون برای مشاهده آسیب‌دیدگی سطح کوپال در برابر استون استفاده کنید.

روش‌های تشخیص کهربای تقلبی: آیا سنگ‌های کهربای مصنوعی وجود دارند؟

بله، سنگ‌های کهربای مصنوعی مانند آمبروید (کهربای فشرده) با حرارت و فشار زیاد از تکه‌های کوچک کهربا ساخته می‌شوند و گاهی برای ساخت زیورآلات از پلاستیک یا شیشه به‌عنوان شبیه‌ساز استفاده می‌شود.

روش تشخیص سنگ کهربا مصنوعی

کاربردهای سنگ کهربا

کهربا می‌تواند این استفاده‌ها را داشته باشد: 

  • استفاده در ساخت زیورآلات
  • کاربرد در تزئین وسایل
  • ایجاد ارتعاشات درمانی هنگام تماس با پوست
  • محافظت در برابر انرژی‌های منفی
  • حفظ آرامش ذهنی
  • پاک‌سازی و متعادل‌سازی چاکراها
  • قرارگیری در مرکز خانه برای حفظ سلامت
  • ترکیب با سنگ‌های دیگر مانند آگات خزه‌ای، جاسپر و پریدوت برای بهره‌گیری بیشتر

اندازه سنگ‌های کهربا

اکثر انواع سنگ کهربا کمتر از نیم پوند وزن دارند و اندازه‌های بزرگ‌تر از چند پوند بسیار نادر و ارزشمند هستند.

کهربا سنگ متولدین کدام ماه است؟

کهربا سنگ متولدین بهمن است و با ویژگی‌های رشدطلبی، جسارت و تمایل به بهبود جهان در این افراد هماهنگی دارد.

سنگ ماه تولد کهربا

راهنمای مراقبت و نگهداری: چگونه از جواهرات کهربا نگهداری کنیم

در زمان نگهداری و مراقبت از کهربا باید این نکات را در نظر بگیرید: 

  • از ضربه زدن و فشار زیاد به کهربا خودداری کنید.
  • کهربا را در معرض گرما و مواد شیمیایی قرار ندهید.
  • از تماس آن با الکل و حلال‌ها جلوگیری کنید.
  • برای تمیز کردن از دستگاه‌های مکانیکی استفاده نکنید.
  • فقط با پارچه مرطوب و شوینده‌ی ملایم و آب گرم آن را پاک کنید.
  • برای اطلاعات بیشتر از راهنمای تمیزکاری جواهرات کمک بگیرید.

شارژ و پاکسازی سنگ کهربا

برای پاکسازی و شارژ سنگ کهربا می‌توانید آن را چند دقیقه در آب سرد یا ولرم بگذارید، در خاک دفن کنید و یا در معرض نور ملایم خورشید یا ماه قرار دهید تا انرژی‌های منفی سنگ تخلیه و دوباره پرانرژی شود.

آیا کهربا سنگی مناسب برای جواهرسازی است: بررسی نکات کاربردی

بله، کهربا به خاطر کاربردهای مختلف سنگی مطلوب و مناسب برای جواهرسازی است: 

  • سبک و راحت: کهربا به دلیل وزن سبک، برای جواهرسازی راحت است و به راحتی می‌توانید از در انواع زیورآلات استفاده کنید.
  • تنوع رنگی: کهربا در رنگ‌های مختلفی مانند زرد، نارنجی، قهوه‌ای و حتی آبی وجود دارد که این تنوع، آن را برای طراحی‌های متنوع جواهرات جذاب می‌کند.
  • خاصیت درمانی: کهربا به‌عنوان سنگی با خواص درمانی در جواهرسازی محبوب است، به خصوص در استفاده در گردنبندها و دستبندها که تماس مستقیمی با پوست دارند.

خواص درمانی سنگ کهربا

ارزش کهربا: فاکتورهای موثر بر قیمت سنگ کهربا

معمولا دو عامل مهم قیمت کهربا را تعیین می‌کند که عبارتند از: 

  • مدل و نوع سنگ: نوع و مدل کهربا بر قیمت آن تاثیر زیادی دارد؛ سنگ‌های کهربای طبیعی و با کیفیت بالاتر از انواع مصنوعی یا کم‌کیفیت قیمت بیشتری دارند.
  • مقدار گرم و وزن آن: وزن و اندازه کهربا به طور مستقیم بر قیمت آن تاثیر می‌گذارد؛ هرچه سنگ بزرگتر و سنگین‌تر باشد، ارزش بالاتری دارد.
  • طرح و کیفیت سنگ کهربا

بهسازی‌ها: روش‌های رایج در اصلاح و پردازش کهربا

جواهرسازان برای اصلاح و پردازش کهربا از روش‌هایی مانند گرمایش برای تیره‌تر کردن رنگ و ایجاد درخشش‌های ستاره‌ای استفاده می‌کنند. همچنین، آن‌ها از رنگ‌آمیزی برای بهبود رنگ کهربا استفاده می‌کنند.

کوپال چیست و چه تفاوتی با سنگ کهربا دارد؟

کوپال صمغ درخت نیمه‌فسیل‌شده‌ای است که تنها صدها تا هزار سال عمر دارد و در مراحل اولیه پلیمریزاسیون قرار دارد. بنابراین، کوپال نرم‌تر است و با یک قطره استون واکنش می‌دهد. اما کهربا پس از میلیون‌ها سال فشار و گرما به پلیمر طبیعی تبدیل شده و سخت‌تر، پایدارتر و مقاوم‌تر است.

تفاوت سنگ کوپال و کهربا

سوالات متداول در خصوص سنگ کهربا 

در رابطه با این سنگ شگفت انگیز ممکن است این سوالات را داشته باشید: 

آیا کهربا یک سنگ قیمتی واقعی است؟

بله. به خاطر نوع ساخت کهربا از رزین سخت شده درختان کاج در طول هزاران سال، این سنگ یک سنگ قیمتی واقعی است که انسان‌ها از حدود ۱۰ هزار سال پیش از آن استفاده می‌کردند. 

از کجا بفهمیم سنگ کهربایی که داریم واقعی است؟

برای تشخیص اصالت کهربا، می‌توانید آن را روی پشم مالیده و بار استاتیکی ایجاد کنید تا قطعات خاکستر را جذب کند. همچنین، بوی خاصی از آن هنگام گرم شدن آزاد می‌شود.

چرا حشرات موجود در سنگ‌های قیمتی بسیار ارزشمند هستند؟

حشرات موجود در سنگ کهربا به دلیل ارائه اطلاعات نادر و منحصر به فرد از موجودات پیشاتاریخی میلیون‌ها سال پیش، بسیار ارزشمند هستند.

سنگ کهربا حشره دار

آیا کهربا برای حلقه مناسب است؟

کهربا سنگی نرم و آسیب‌پذیر است. بنابراین، اگر از آن برای حلقه استفاده می‌کنید، محافظی را برایش تهیه کنید تا بتوانید آن را از خراش و آسیب محافظت کنید.

چه چیزی باعث تفاوت رنگ در انواع سنگ کهربا می‌شود؟

تفاوت رنگ در انواع کهربا به فلورسانس شدید و فرآیندهای حرارتی یا رنگ‌آمیزی بستگی دارد.

قطعات بزرگ کهربا چقدر رایج است؟

تکه‌های بزرگ سنگ کهربا بسیار نادر هستند و بیشتر تکه‌ها وزن کمتری از نیم پوند دارند.

کهربا در کدام کشورها یافت می‌شود؟

سنگ‌های کهربا بیشتر از کشورهای لهستان، روسیه و جمهوری دومینیکن استخراج می‌شوند.

شیوه نگهداری سنگ کهربا

روش نگهداری از سنگ کهربا چیست؟

برای نگهداری از کهربا باید آن را از تابش مستقیم آفتاب، مواد شیمیایی و دماهای بسیار بالا یا پایین دور نگه داشته و در جعبه‌ای نرم و محافظ نگهداری کنید.

آیا کهربا برای کودکان مفید است؟

برخی معتقدند که کهربا می‌تواند در کاهش درد دندان درآوردن کودکان مفید باشد اما به دلیل خطرات ایمنی، استفاده از آن برای کودکان توصیه نمی‌شود.

تعبیر خواب سنگ کهربا چیست؟

تعبیرات مختلفی در مورد دیدن سنگ کهربا در خواب وجود دارد. برای مثال، ابن سیرین دیدن کهربا در خواب را علامت بیماری می‌داند و اگر به دفعات زیاد کهربا را ببینید، شاید نشان آن باشد که از راه رنج و سختی به سود می‌رسید!

تعبیر دیدن سنگ کهربا در خواب

منبع: gemsociety, rananjayexports

مقالات مرتبط

نظرات