فهرست مطالب
چگونه گردنبند طلا را تمیز کنیم؟ بهترین راه تمیز کردن طلا
حتما تابه‌حال با کثیف و کدر شدن گردنبند طلای خود مواجه شده‌اید. مخصوصا اگر این گردنبند محبوب شما باشد و دائم از آن استفاده کنید؛ پس از مدتی متوجه می‌شوید که طلا درخشندگی سابق خود را ازدست‌داده و نیاز به تمیز شدن دارد.
اما چه چیز این درخشش را گردنبند زیبای شما ربوده است؟ پاسخ ساده و قابل حدس خواهد بود: چربی سطح پوست، تعریق، مواد آرایشی، مرطوب‌کننده‌ها و گردوغبار عوامل کثیف شدن گردنبند طلا هستند.
عده‌ای فکر می‌کنند که برای حل این مشکل باید گردنبند را آب‌کاری طلا کنند. اما حقیقت این است که با چند روش ساده در خانه می‌توانید بدون آسیب‌زدن به طلا و جواهرات خود، زیبایی را به آن‌ها باز گردانید. در این مقاله قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم که چرا گردنبند طلا را تمیز کنیم؟ و بهترین راه تمیز کردن طلا را به شما معرفی کنیم.
چرا گردنبند طلا را تمیز کنیم؟
زیبایی زیورآلات طلا به درخشان بودن آن‌ها است. گردنبندی که دارای آلودگی و کثیفی باشد مانند بدلیجات به نظر می‌رسد. این موضوع در مورد تمام طلاهایی که به طور مداوم از آن‌ها استفاده می‌کنید، صادق است. یکی از نشانه‌های کثیف بودن گردنبند طلا از دست‌رفتن درخشش همیشگی و مات شدن طلای مورد استفاده است. چرب شدن و ایجاد لکه‌های رنگی نیز از اشکال دیگر آلودگی‌های طلا است.
اما سیاه، سبز، قرمز یا قهوه‌ای شدن طلا دلایل خاص خود را دارد. مثلاً پاشیدن وایتکس بر روی طلا رنگ قهوه‌ای مایل‌به‌سبز یا قرمز ایجاد می‌کند.
در فصول گرم سال عرق بدن انسان با طلا آمیخته می‌شود و واکنش نمک موجود در عرق با فلزات ترکیبی طلا لکه سیاه یا قهوه‌ای ایجاد می‌کند. هرچه عیار طلا کمتر باشد به این معناست که از فلزاتی دیگری (مانند مس، نقره، آهن، روی و آلمینیوم) برای ساخت و ایجاد استحکام، در ترکیب آن استفاده کرده‌اند. طلای ۲۴ عیار خالص‌ترین شکل این فلز است که بسیار نرم‌تر است. پس هر چه عیار طلا بیشتر باشد ناخالصی و احتمال سیاه شدن آن کمتر است.
به جز زیبایی لازم است که به دلایل بهداشتی طلاهای خود را بعد از استفاده طولانی مدت تمیز کنید. مثلا اگر در گردن شما زخم یا خراشیدگی به وجود بیاید وجود یک جسم خارجی کثیف میتواند باعث عفونت یا حساسیت پوستی شود. در مورد گوشواره‌ها این اتفاق بسیار می‌افتد. حتما پیش‌آمده که بعد از مدتی یک گوشواره را می‌پوشید و سوراخ گوش شما عفونت می‌کند. برخی این مشکل را با ضدعفونی‌کردن پیش از استفاده، حل می‌کنند.
چه وقت گردنبند طلا را تمیز کنیم؟
تقریبا ماهی یکبار لازم است تا گردنبند خود را تمیز کنید. در مورد بقیه زیورآلات به‌خصوص گوشواره‌ها باید دقت کنید که بهداشت را به‌خوبی رعایت کنید.
گردنبندها معمولا از طریق پوست آلودگی پیدا می‌کنند و کدر می‌شوند. با این‌حال توصیه می‌شود برای حفظ درخشندگی آن‌ها در هنگام شنا در استخر یا دریا و دوش گرفتن از گردن خود باز کنید. مواد شیمیایی موجود در شامپو و لوسیون‌ها، املاح دریا و ضدعفونی‌کننده استخرها از مهم‌ترین عوامل کدر شدن گردنبند طلا هستند.
اطراف سنگ‌های قیمتی در گردنبندهای نگین‌دار یا محل قفل و اتصال‌ها ممکن است آلودگی جمع شود. اما مثلا در گردنبند پلاک اسم طلا در پیچ و شکن‌ها و خود زنجیر باید به دنبال کثیفی‌ها بگردید.
چگونه گردنبند طلا را تمیز کنیم؟
برای تمیزکردن گردنبند طلا ابتدا باید به این سوال پاسخ دهید که آیا از سنگ‌های قیمتی در آن استفاده شده یا خیر؟ چرا که ممکن است با انجام یک روش نامناسب به گردنبند خود آسیب برسانید یا باعث جداشدن نگین‌ها شوید.
طلا فروشی‌ها برای پاک کردن آلودگی‌های سنگ‌های سختی مثل الماس از محلول و دستگاه شست‌وشوی اولتراسونیک استفاده می‌کنند. بااین‌حال شما می‌توانید در منزل با ساده‌ترین روش‌ها گردنبند طلای خود را تمیز کنید. در ادامه به روش‌های تمیز کردن طلا در خانه اشاره خواهیم کرد.
نکته بسیار مهم: گردنبندهای نگین‌دار را در آب یا محلول‌ها قرار ندهید. باعث ازبین‌رفتن چسب اتصال شده و بعد از مدتی نگین گردنبند شما از جای خود در می‌آید و ممکن است گم شود.
تمیز کردن طلا با مایع ظرف‌شویی
برای این کار حتما از مایع ظرف‌شویی بدون فسفات استفاده کنید.
یک قاشق چایخوری مایع ظرف‌شویی را در یک لیوان آب ریخته و کاملا با هم مخلوط کنید. گردنبند خود را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه داخل این محلول قرار دهید. سپس آبکشی کرده و خشک کنید. اگر کامل تمیز نشده بود از یک برس یا مسواک خیلی نرم استفاده کنید.
برای گردنبندهای نگین‌دار از یک دستمال یا مسواک نرم استفاده کنید. آن را در مخلوط مایع ظرف‌شویی و آب بزنید؛ به‌آرامی سطح گردنبند را پاک‌کرده و بلافاصله خشک کنید.
تمیزکردن طلا با جوش‌شیرین
یک قاشق چایخوری جوش شیرین را با یک قاشق چایخوری خمیردندان یا مایع ظرف‌شویی مخلوط کنید. خمیر حاصل شده را با استفاده از مسواک نرم روی سطح گردنبند طلا بکشید. سپس با آب ولرم شست‌وشو داده و خشک کنید.
تمیزکردن طلا با خمیردندان
استفاده از خمیردندان گزینه‌ای ساده و در دسترس است. شما می‌توانید به‌راحتی طلاهای شما را به درخشندگی روز اول در بیاورد. حدود ۲ تا ۴ سانت خمیردندان را با یک قاشق غذاخوری آب مخلوط کنید. با استفاده از یک برس یا مسواک نرم این مخلوط را بر روی گردنبند بکشید. (توجه داشته باشید که مسواک متوسط یا زبر می‌توانند به زیورآلات شما آسیب برسانند) سپس آن را با آب ولرم شست‌وشو داده و با حوله نرم و باد ملایم سشوار کاملا خشک کنید.
تمیزکردن طلا با آمونیاک
اگر به آمونیاک دسترسی دارید باید بدانید که یکی از بهترین تمیزکننده‌ها برای گردنبند طلا این ماده است. یک کاسه آب ولرم آماده کنید و درون آن ۳ قطره مایع ظرف‌شویی و یا یک قاشق چایخوری پودر صابون بریزید. ۳ تا ۵ قطره آمونیاک را به این محلول اضافه کنید و گردنبند خود را به مدت ۱۰ ثانیه در آن قرار دهید. برای نتیجه بهتر می‌توانید با استفاده از مسواک نرم گردنبند را تمیز کنید. در نهایت با آب سرد آبکشی کرده و خشک کنید.
برای آنکه اطمینان حاصل کنید که هیچ آمونیاکی روی طلا باقی نمانده و استفاده از آن به پوست شما آسیب نمی‌رساند؛ توصیه می‌شود عملیات شست‌وشو با مایع ظرف‌شویی را انجام دهید.
نکته: آمونیاک میتواند باعث حساسیت یا خارش پوست شما شود. در حین استفاده از این ماده شیمیایی حتما از دستکش استفاده کنید. در صورت برخورد آمونیاک با سطح پوست، سریع پوست را آبکشی کنید. همچنین این ماده بوی بسیار تندی دارد که استشمام آن میتواند شما را آزار دهد. پس این کار را در فضای باز یا با ماسک انجام دهید.
تمیزکردن طلا با سرکه سفید
اگر بگوییم معجزه‌ای به نام سرکه سفید اغراق نکرده‌ایم. سرکه سفید به‌تنهایی میتواند گردنبند شما را تمیز کند و آن را به درخشندگی روز اول دربیاورد. اما حقیقت آن است که هر ماده اسیدی میتواند به طلا آسیب وارد کند. اگر از این روش استفاده نکنید بهتر است. باا ین‌حال در صورت تمایل دستور العمل زیر را اجرا کنید.
یک لیوان سرکه سفید را با یک قاشق مرباخوری نمک مخلوط کنید. طلای خود را به مدت ۱۰ دقیقه در این محلول قرار دهید. سپس با آب گرم آن را بشویید و دستمال سریع خشک کنید.
تمیزکردن طلا با استفاده از آلومینیوم
یک کاسه را با فویل آلومینیومی بپوشانید. توجه کنید که قسمت براق فویل باید روبه‌بالا باشد و دیده شود. در مرحله‌ی بعد آلومینیوم را که شبیه کاسه شده جدا کنید و یک قاشق چایخوری نمک و جوش شیرین در آن بریزید. در این حالت کاسه را مقداری روی گاز قرار داده و حرارت دهید (۱ الی ۲ دقیقه زمان کافی است). یک لیوان آب داغ به کاسه آلومینیومی اضافه کنید و حدود ۱۰ دقیقه گردنبند خود را در آن قرار دهید. بعد از این مدت با استفاده از انبر گردنبند را در بیاورید (به‌خاطر آب جوش، گردنبند داغ است احتیاط کنید). سپس آبکشی کرده و خوب خشک کنید.
نکته: این روش برای زیورآلات دارای سنگ‌های قیمتی مناسب نیست و باعث آسیب جدی به آن‌ها می‌شود.
تمیزکردن طلا با خاک‌اره
شاید باور کردن ان کمی سخت به نظر برسد اما یک ظرف کوچک خاک‌اره یا خاکستر چوب میتواند به براق شدن گردنبند طلای شما کمک کند. گردنبند را داخل ظرف بگذارید و به وسیله‌ی خاک‌اره سطح آن را مالش دهید. یک مسواک نرم بردارید و خاک‌اره را از سطح طلا پاک کنید. زمان زیادی نمی‌گذرد که تمیزی و درخشان شدن طلا تعجب‌تان را برمی‌انگیزد.
تمیزکردن طلا با آب جوش
اگر از مادربزرگ و پدربزرگ خود در مورد روش‌های تمیز کردن طلا سوال بپرسید به احتمال زیاد تمیز کردن طلا با آب جوش یکی از روش‌هایی است که به آن اشاره می‌کنند. این یک روش بسیار مرسوم و قدیمی است. دو لیوان آب را به جوش آورید و طلا را در آن بیندازید. صبر کنید تا آب سرد شود، سپس طلا را از آن خارج کنید. ممکن است رنگ آب سیاه یا کدر شده باشد. این همان کثیفی‌های سطح زیورآلات شماست که از آن جدا شده است.
توجه کنید که این روش برای فقط برای مصنوعات تمام طلا یا زیورآلاتی است که از سنگ‌های تزئینی بسیار سخت مانند الماس ساخته شده و با چسب بر روی پایه سوار نشده‌اند. دیگر سنگ‌ها مانند اپال یا زمرد در این روش ترک می‌خورند.
تمیزکردن جواهرات
همان‌طور که پیش از این چند بار یادآوری کردیم؛ جواهرات، یعنی مصنوعات طلا که دارای سنگ‌های قیمتی هستند را نمی‌توان مشابه طلای بدون نگین تمیز کرد.
برای تمیز کردن جواهرات از یک لیوان آب به همراه یک قاشق چایخوری مایع ظرف‌شویی یا پودر صابون استفاده کنید. یک دستمال نرم و بدون پرزدهی را آغشته به این محلول کرده و به آرای سطح جواهر را تمیز کنید. دستمال تمیز دیگری را کمی نم‌دار کرده و جواهر را کاملاً پاک کنید. سپس آن را خشک کرده و مطمئن شوید هیچ رطوبتی باقی نمانده است.
نکات مهم در تمیزکردن گردنبند طلا
- بهتر است گردنبندهای نگین‌دار را به‌هیچ‌عنوان در محلول‌ها و آب قرار ندهید.
- برای تمیزکردن سطوح از مسواک نرم بچگانه استفاده کنید.
- از وایتکس و مواد شوینده اسیدی استفاده نکنید. به جای تمیز و درخشان کردن طلا باعث لک و سیاه شدن گردنبند طلا می‌شوند.
- رنگ طلای سفید بعد از مدتی رو به زردی می‌رود. این رنگ به معنی کثیفی نیست و فقط با آب‌کاری مجدد به رنگ اولیه باز‌می‌گردد.
- یک‌پارچه نرم و مخصوص برای تمیز کردن و برق انداختن جواهرات خود داشته باشید. پارچه عینک برای این کار بسیار مناسب است.
- احتیاط کنید که زیورآلات شما در هنگام شست‌وشو در چاه سینک نیافتند. محض اطمینان می‌توانید از یک صافی ریز استفاده کنید.
- دستمال مخصوص برق انداختن جواهرات در طلا فروشی موجود است. می‌توانید آن را تهیه کنید و پس از شست‌وشو و نظافت، نگین‌های زیورآلات خود را درخشان کنید.
- با مالش طلا توسط یک قطعه چرم نیز می‌توانید آن را براق کنید.
- به‌جای برس یا مسواک از ماهوت (وسیله‌ای برس مانند که از موی دم اسب یا الیاف مصنوعی ساخته شده و بسیار نرم است) نیز می‌توانید استفاده کنید.
- برای خشک‌کردن طلا پس از شست‌وشو می‌توانید از سشوار با باد سرد استفاده کنید.
- حتما پس از پایان پروسه نظافت، از خشک‌شدن کامل طلا یا جواهر خود اطمینان پیدا کنید.
چگونه از طلا مراقبت کنیم؟
- مهم‌ترین نکته آن است که در هنگام برخورد با مواد شیمیایی طلا را در بیاورید. همان‌طور که پیش از این به آن اشاره کرده‌ایم استخر و مواد ضدعفونی‌کننده موجود در آب یکی از رایج‌ترین روش‌های آسیب رساندن به طلا است.
- طلاهای خود را در جعبه جواهرات، کنار هم قرار ندهید چرا که ممکن است با تکان‌های جعبه روی‌هم خط‌وخش بیندازند.
- طلا گردوغبار را به خود جذب می‌کند بنابر این بهتر است همیشه جعبه‌ی جواهرات خود را بسته نگه دارید.
- جواهرات را از رطوبت حفظ کنید.
- طلا را در مجاورت دیگر فلزات قرار ندهید.
- در صورتی که از روش تمیز کردن طلا اطمینان ندارید (باتوجه‌به عیار یا سنگی که در آن استفاده شده) حتما از طلا فروشی‌ها در مورد آن سوال کنید.
- در طلافروشی‌ها محلول شست‌وشوی مخصوص طلا و جواهرات لوکس وجود دارد. می‌توانید آن را تهیه کنید.
- طلا را به‌هیچ عنوان در کنار جیوه قرار ندهید. تنها ماده‌ای که طلا هیچ مقاومتی در برابر آن ندارد جیوه است. (در منازل ممکن است جیوه را در دماسنج‌ها ببینید)
- در هنگام آشپزی بهتر است جواهرات خود را در بیاورید. حرارت به سنگ‌ها آسیب می‌رساند و ممکن است باعث تغییر رنگ آن‌ها شود.
- در هنگام باغبانی و کارهای مشابه از طلا و به‌خصوص دستبند و انگشتر چه با نگین و سنگ قیمتی و چه دستبند و انگشتر ساده استفاده نکنید. باعث ایجاد خط‌وخش و آسیب‌دیدگی و یا کنده شدن سنگ و نگین طلا می‌شود.
کلام آخر
طلا فلز ارزشمند و درخشانی است که بشر آن را به زیبایی تبدیل به زیورآلات کرده است. اگرچه طلا فلز مقاومی است اما نگهداری بهتر و مراقبت دائمی از آن میتواند درخشش و جذابیت آن را بیشتر کند. در این مقاله راه‌های خانگی تمیز کردن طلا را بررسی کردیم. بیشتر راه‌ها با استفاده از مواد در دسترس و معمول خانگی انجام می‌شود و زمان و هزینه زیادی نیاز ندارند.
با این حال در طلا و جواهر فروشی‌ها افراد متخصصی هستند که می‌توانند زیورآلات شما را به خوبی تمیز و درخشان کنند یا مواد و ابزار این کار را در اختیارتان بگذارند. بهتر است در هنگام خرید عیار طلا و نحوه تمیز کردن آن را از فروشنده بپرسید. چرا که طلاهایی با عیار پایین‌تر به دلیل وجود دیگر فلزها در ساختارشان ممکن است با مواد دیگر مثل نمک موجود در عرق بدن انسان ترکیب شوند و تغییر رنگ دهند. آگاهی از این موضوع میتواند به شما در حفظ درخشندگی طلا کمک کند.